سؤال:

آیا اعدام کردن مرتد، با آیه لا اکراه فی الدین تعارض ندارد؟!

پاسخ:

در این زمینه باید به چند نکته توجه کرد:

نکته اول:

مقصود از آيه «لااکراه فی الدین»، عدم اجبار و اكراه در پذيرش اوليه اسلام است ولي پس از قبول اسلام پايداري و ثبات در دين الزامي است. در تفاسير آمده است كه فرزندان برخي از انصار از قبل مسيحي و يا يهودي شده بودند و به توصيه پدرانشان مبني بر پذيرش اسلام توجهی نمی کردند .آن گاه از پيامبر اجازه خواستند كه آنان را به زور وادار به پذيرش اسلام كنند.پيامبر ( ص ) فرمودند : ( ( لا اكراه في الدين) ).

 نکته دوم:

حكم اعدام مرتد، از عوامل قدرتمند حفظ اسلام است . توضيح اين كه يكي از توطيه هاي خطرناك دشمنان اين بود كه برخي به ظاهر اسلام آورند و در لحظات حساسي از آن روي برگردانند.در صدر اسلام خصوصاً پس از پيروزي هاي درخشان آن ، مردم گروه گروه اسلام مي آوردند .طبيعي است كه همه اين افراد، از روي تحقيق كامل به اسلام نمي گرويدند؛ بلكه بسياري از آنها به خاطر عظمت اسلام و پيشرفت آن و حتي به خاطر حفظ منافع خود، اظهار اسلام مي كردند .در اين بين عده اي نيز به خاطر ضربه زدن به اسلام و عقايد مردم ،تظاهر به مسلماني مي كردند و پس از چند روز، تعمدا از اسلام دست بر می داشتند و در بین مردم می گفتند دین اسلام، دین بیخودی است!! اين مساله خطرات بسياري درپي داشت از جمله

1. موجب ترديد ساده لوحان و عناصر سست ايمان مي شد.

2. موجب جنگ تبليغاتي عليه اسلام و دلسرد ساختن علاقه مندان گرايش به اسلام مي گشت.

3. موجب تزلزل و هرج و مرج شديد در نيروهاي مسلمين مي شد به گونه اي كه هيچ گاه در مخاطرات اجتماعي ( مانند جنگ ها ) نتوانند به دقت كميت و كيفيت نيروهاي خود را ارزيابي نموده و براساس آن برنامه ريزي كنند و...

خداوند متعال به بركت اين حكم قدرتمندانه جلوي اين توطيه ويرانگر را از همان مراحل آغازين بعثت اسلامي گرفت و جهان اسلام را براي ابد در برابر نقشه اي شوم بيمه ساخت .

نکته سوم:

حكم اعدام مرتد در رابطه با كسي است كه از روي عناد و مبارزه با حق ، اعلام  كفر نمايد یعنی برای مبارزه با اسلام، به صورت علنی و در بین مردم مرتب علیه اسلام تبلیغ کرده و ارتداد خود را علنا بین مردم تبلیغ کند

 ولي اگر کسي نزد خود مرتد شد و آن را  به صورت عمومی اعلام نكرد، ديگران حق تعرض به او را ندارد  و از نظر اسلام مجازاتی ندارد ازطرف ديگر، اسلام،محكمه تفتيش عقايد درست نكرده و به مسلمان توصیه کرده که شایسته نیست که به دنبال کشف عقاید درونی مسلمانان باشد

نکته چهارم:

هر مرتدی اعدام نمی شود زیرا مرتد به دو قسم فطرى و ملّى تقسیم مى‏شود.

1. مرتد فطرى، کسى است که پدر یا مادرش در هنگام انعقاد نطفه‏اش مسلمان بوده‏اند و خودش پس از بلوغ، اظهار اسلام کرده، و سپس از اسلام خارج شده است.

2. مرتد ملّى کسى است که پدر و مادرش هنگام انعقاد نطفه او کافر بوده‏اند، و او پس از بلوغ، اظهار کفر کرده و سپس اسلام آورده، و مجدداً کافر شده است.

در فقه شیعه، هر یک از اقسام مرتد فطرى و ملّى داراى احکام مدنى و جزایى می باشند. حکم جزایی مردی که مرتد فطری است قتل است و توبه او نزد قاضى قبول نمى‏شود. اما مردی که مرتد ملّى است نخست دعوت به توبه مى‏شود، اگر توبه کرد آزاد مى‏شود، و الّا کشته مى‏شود. زن مرتد، چه فطرى باشد چه ملّى، کشته نمى‏شود، بلکه دعوت به توبه مى‏شود، اگر توبه کرد آزاد مى‏شود، و الّا در زندان باقى مى‏ماند.