سؤال:

یکی از تناقضات قرآن اینست که:

در آیه­ ی زیر آمده است که جهنّمیان، کارنامه­ ی اعمال بدشان را از پشت سرشان می گیرند:

وَ أَمَّا مَنْ أُوتىِ‏َ كِتَابَهُ وَرَاءَ ظَهْرِهِ فَسَوْفَ يَدْعُواْ ثُبُورًا وَ يَصْلىَ‏ سَعِيرًا (1)

ترجمه: و امّا كسى كه كارنامه‏ اش از پشت سرش به او داده شود، بزودى فرياد میزند واى بر من كه هلاك شدم! و در شعله‏ هاى سوزان آتش می‏سوزد.

اما در آیه­ ی دیگر آمده است که کارنامه اعمال بدشان به دست چپشان داده می شود:

وَ أَمَّا مَنْ أُوتىِ‏َ كِتَابَهُ بِشِمَالِهِ فَيَقُولُ يَالَيْتَنىِ لَمْ أُوتَ كِتَابِيَهْ (2)

ترجمه: اما آن كس كه نامه اعمالش را به دست چپش دهند می‏گويد: اى كاش نامه مرا به دست من نداده بودند.

جواب:

در کتاب تفسیر نمونه جواب این اشکال این گونه داده شده است:

در مورد این دو آیه مفسّران تفسيرهاى گوناگونى ذكر كرده ‏اند:

بعضى گفته ‏اند: دست راست آنها را به گردنشان زنجير مى‏كنند، و نامه اعمالشان را به دست چپ و از پشت سر مى‏دهند كه نشانه ذلت و سرافكندگى و شرمسارى است.

بعضى ديگر گفته‏ اند: هر دو دست آنها را مانند اسيران از پشت سر مى‏بندند و نامه اعمالشان را به دست چپشان مى‏دهند.

بعضى ديگر گفته‏ اند: اين گروه مجرمان صورتهايشان به عقب برگشته، و بايد نامه اعمالشان را شخصا بخوانند، لذا آن را به دست چپ آنها در پشت سر می‏دهند.

ولى مناسبتر اين است كه گفته شود بهشتیان با سرافرازى و افتخار و مباهات نامه اعمالشان را به دست راست گرفته و صدا می‏زنند: «اى اهل محشر! بياييد و نامه اعمال ما را بگيريد و بخوانيد»(3) اما وقتى مجرمان تبهكار، نامه اعمالشان را به دست چپشان می‏دهند آنها از شرمسارى و ذلت دست را پشت سر می‏گيرند، تا اين سند جرم و فضاحت كمتر ديده شود.

------------------------------------------

(1) سوره انشقاق، آیه 10 تا 12

(2) سوره الحاقه آیه 25

(3) سوره الحاقه آیه 19

 برگرفته از: تفسير نمونه، ج‏26، ص 308