سؤال:

علت ازدواجهای مکرر پیامبر اکرم (ص) چه بوده است؟ برخی از مخالفان اسلام، می گویند هدف پیامبر اسلام در این گونه ازدواجها (نعوذ بالله) فقط و  فقط مسائل جنسی بوده است!!

جواب:

ازدواج پيامبر(ص) با زنان متعدد و مختلف براى حل يك سلسله مشكلات اجتماعى و سياسى در زندگى او بوده است.

زيرا میدانيم هنگامى كه پيامبر (ص) نداى اسلام را بلند كرد تك و تنها بود، و تا مدتها جز عده ی محدود و كمى به او ايمان نياوردند، او بر ضد تمام معتقدات خرافى عصر و محيط خود قيام كرد، و به همه اعلان جنگ داد، طبيعى است كه همه اقوام و قبائل آن محيط بر ضد او بسيج شوند.

و بايد از تمام وسائل براى شكستن اتحاد نامقدس دشمنان استفاده كند كه يكى از آنها ايجاد رابطه ی خويشاوندى از طريق ازدواج با قبائل مختلف بود، زيرا محکم‌ترین رابطه در ميان عرب جاهلى، رابطه ی خويشاوندى محسوب مى‏شد، و داماد قبيله را همواره از خود مى‏دانستند، و دفاع از او را لازم، و تنها گذاشتن او را گناه مى‏شمردند.

قرائن زيادى در دست داريم كه نشان مى‏دهد ازدواجهاى پيامبر(ص) لا اقل در بسيارى از موارد، جنبه ی سياسى داشته است.

آری بعضى از ازدواجهای او براى كاستن از عداوت، يا طرح دوستى و جلب محبت اشخاص و يا اقوام متعصب و لجوج بوده است.

روشن است كسى كه در سن 25 سالگى كه عنفوان جوانى او بوده با زن بيوه چهل‏ساله‏اى ازدواج مى‏كند، و تا 53 سالگى تنها به همين يك زن بيوه قناعت مى‏نمايد و به اين ترتيب دوران جوانى خود را پشت سر گذاشته و به سن كهولت مى‏رسد، و بعد به ازدواجهاى متعددى دست مى‏زند حتماً دليل و فلسفه‏اى دارد، و با هيچ حسابى آن را نمى‏توان به انگيزه‏هاى علاقه جنسى پيوند داد، زيرا با اينكه مسأله ی ازدواج متعدد در ميان عرب در آن روز بسيار ساده و عادى بوده و حتى گاهى همسر اول به خواستگارى همسر دوم مى‏رفته و هیچ گونه محدوديتى براى گرفتن همسرى قائل نبودند براى پيامبر(ص) ازدواجهاى متعدد در سنين جوانى نه مانع اجتماعى داشت، و نه شرائط سنگين مالى، و نه کم‌ترین نقصى محسوب مى‏شد.

جالب اينكه در تواريخ آمده است پيامبر(ص) تنها با يك زن «باكره» ازدواج كرد و او عايشه بود، بقيه ی همسران او همه زنان بيوه بودند كه طبعاً نمی‏توانستند از جنبه‏هاى جنسى چندان تمايل كسى را برانگيزند(1).

حتى در بعضى از تواريخ مى‏خوانيم كه پيامبر با زنان متعددى ازدواج كرد و جز مراسم عقد انجام نشد، و هرگز آميزش با آنها نكرد، حتى در مواردى تنها به خواستگارى بعضى از زنان قبائل قناعت كرد(2).

و آنها به همين قدر خوشحال بودند و مباهات مى‏كردند كه زنى از قبيله ی آنان به نام همسر پيامبر(ص) ناميده شده، و اين افتخار براى آنها حاصل گشته است، و به اين ترتيب رابطه و پيوند اجتماعى آنها با پيامبر(ص) محکم‌تر، و در دفاع از او مصمم‌تر مى‏شدند.

از سوى ديگر با اينكه پيامبر(ص) مسلماً مرد عقيمى نبود ولى فرزندان كمى از او به يادگار ماند، در حالى كه اگر اين ازدواجها به خاطر جاذبه ی جنسى اين زنان انجام مى‏شد بايد فرزندان بسيارى از او به يادگار مانده باشد.

و نيز قابل توجه است كه بعضى از اين زنان مانند عايشه هنگامى كه به همسرى پيامبر(ص) در آمد بسيار كم سن و سال بود، و سالها گذشت تا توانست يك همسر واقعى براى او باشد، اين نشان مى‏دهد كه ازدواج با چنين دخترى انگيزه‏هاى ديگرى داشته و هدف اصلى همانها بوده است كه در بالا اشاره كرديم.

گر چه دشمنان اسلام خواسته‏اند ازدواجهاى متعدد پيامبر اسلام ص را دستاويز شديدترين حملات مغرضانه قرار دهند، و از آن افسانه‏هاى دروغين بسازند، ولى سن بالاى پيامبر(ص) به هنگام اين ازدواجهاى متعدد از يك سو، و شرائط خاص سنى و قبيله‏اى اين زنان از سوى ديگر، و قرائن مختلفى كه در بالا به قسمتى از آن اشاره كرديم از سوى سوم حقيقت را آفتابى مى‏كند، و توطئه‏هاى مغرضان را فاش مى‏سازد.(3).

 -----------------------------------------------------

(1) بحار الانوار، ج 22، ص 191 و 192

(2) همان.

(3) تفسیر نمونه، ج 17، ص 381